КДБ патрабуе ад яго з’явіцца для дачы паказанняў, ведаючы, што ён даўно жыве ў Польшчы. MSPRING.MEDIA пагаварыў са Зміцерам Антончыкам пра цяперашні пераслед, сачэнне пасля затрымання і экстраны ад’ездз са Шклова.

У мінулы чацвер супрацоўнікі КДБ сталі тэлефанаваць бацькам Зьміцера Антончыка з абсурдным патрабаваннем яго яўкі для дачы паказанняў у рамках крымінальнай справы пра змову з мэтай захопу дзяржаўнай улады (ст.357 Крымінальнага кодэкса Беларусі). Нібыта ў рэчах, канфіскаваных падчас ператрусу 13 красавіка, былі знойдзены рэчавыя доказы, але што менавіта – паведаміць адмовіліся.

У бацькоў запатрабавалі, каб ён тэрмінова выйшаў на сувязь і прыехаў у Мінск на допыт. Але, акрамя таго, што іх сын, у якога даўно свая сям’я і чацвёра дзяцей, ужо амаль паўгода знаходзіцца за межамі краіны, яны нічога следчым паведаміць не змаглі.

Сам Зміцер не можа нават уявіць, менавіта што раптам магло стаць “рэчавым доказам”. Ператрус, успамінае ён, ажыццяўлялі супрацоўнікі КДБ з Мінску ўжо пасля таго, як стала вядома пра арышт лідэра Партыі БНФ Рыгора Кастусёва. На той момант было яшчэ не ясна, што яму ў выніку інкрымінуюць.

Быў канфіскаваны кампутар, куча літаратуры, пералічвае Дзмітрый, яшчэ два старых штодзённіка, якім ужо гадоў па дзесяць і няспраўны страйкбольны прывад – копія аўтамата Калашнікава. Што з гэтага раптам магло стаць доказам – загадка. Магчыма, мяркуе ён, штосьці знайшлі ў кампутары, але да захопу ўлады гэта дакладна не можа мець ніякага дачынення: “Там у прынцыпе не было нічога крамольнага”.

ТЭРМІНОВЫ АД’ЕЗД

Калі вярнуцца ў красавіцкія падзеі, то мясцовы аддзел КДБ, як лічыць Зміцер Антончык, сам рабіў усё, каб іх сям’я пакінула Шклоў. На наступны дзень пасля арышту Рыгора Кастусёва ў старэнькім аўто палітыка, прыпаркаваным ля дома, невядомыя прабілі ўсе колы.

А назаўтра Дзмітрый заўважыў за сабой сачэнне. Хадзілі па пятах, аўтамабіль без апазнавальных знакаў пастаянна рухаўся за ім, куды б ён ні пайшоў. Гэта быў калясальны стрэс, прызнаецца ён – з раніцы, як пад канвоем, ён ехаў на працу, а ўвечары з працы. Гэта было не схаванае вонкавае назіранне, а наадварот, дэманстратыўнае. І ўвесь райцэнтр ведаў, што гэта работнікі мясцовага КДБ.

На дзявяты дзень пасля арышту Рыгора Кастусёва, калі ўжо стала зразумела, што ўлады раскручваюць справу “пра змову” нібыта з мэтай забойства Лукашэнкі, у сям’і ўпершыню загаварылі аб ад’ездзе. І рашэнне, успамінае Зміцер, было прынята спантанна. Ён у той жа дзень купіў квіток на самалёт і вылецеў бліжэйшым рэйсам з адным заплечнікам.

Я цалкам легальна вылецеў з міжнароднага аэрапорта” Мінск “, ніякіх прэтэнзій да мяне не было“, – так ён апісвае свой ад’езд. Але далей сям’і прыйшлося чакаць ўз’яднання два месяцы. Спярша ўсё было ў падвешаным стане, прызнае ён, але потым Антончыкі вырашылі прызямліцца ў Беластоку, дзе ўжо фармуецца цэлая магілёўскі дыяспара.

ЖЫЦЦЁ У ЕЎРОПЕ

Сваім рашэннем, лічыць Дзмітрый, сям’я і выйграла, і прайграла. Вядома, у побытавым плане, яны пазбавіліся свайго ўласнага камфортнага жылля, даводзіцца цяпер здымаць кватэру. Але выйгрыш у тым, што яны памянялі правінцыйны Шклоў на вялікі еўрапейскі горад. Розніца, прызнаецца ён, настолькі ашаламляльная, што спачатку быў лёгкі культурны шок.

І галоўнае – у Беластоку дзеці пайшлі ў школу, у якой проста шчаслівыя. З беларускай сістэмай адукацыі гэта проста не параўнальна. Там ёсць настаўнікі рускай мовы, якую палякі пры жаданні могуць вывучаць, як замежную.

Стаўленне да дзяцей як раз і з’явілася для сям’і вызначальным фактарам, кажа Зміцер. У малодшага сына інваліднасць – адна з формаў ДЦП, – з якой пасля двух аперацый ён можа самастойна перасоўвацца. І для дзяцей з такімі праблемамі ў Польшчы спецыяльна ствараюць ўмовы для навучання ў агульнаадукацыйнай школе, ёсць мноства спецыялізаваных цэнтраў для сацыялізацыі, адаптацыі і самастойнага жыцця.

У Беларусі праца з дзецьмі з інваліднасцю – гэта проста “ператрымка”, прыходзяць нібыта спецыялісты-працаўніцы, якія толькі ў тэлефонах калупаюцца“, – так апісвае свой вопыт зносін з айчыннымі ўстановамі адукацыі Зміцер Антончык.

На сучасныя метады працы з асаблівымі дзецьмі ён хацеў бы неўзабаве звярнуць увагу праз сваю сацыяльную актыўнасць. А пакуль яго можна часта сустрэць на рэгулярных палітычных акцыях, якія арганізоўваюць беларусы Беластока.