Мы ведаем, пра што пішам – адгадалі прызначаных дэпутатаў з Магілёва са 100%-ай дакладнасцю за месяц да выбараў.
18 лістапада. Магілёў. Рэдакцыя MSPRING.ONLINE
Увага! Пры перадрукоўцы гэтага матэрыяла іншымі СМІ, пазначэнне mspring.online як крыніцы з гіперспасылкай на арыгінал ў першым абзацы абавязковае!
Калі вы чыталі наш неверагодна доўгі і займальны «Ультыматыўны гід па парламенцкіх выбарах для магілёўцаў», то бачылі, сярод іншага, наш прагноз на будучых дэпутатаў па пяці магілёўскіх акругах.
Адгадалі ўсіх. Хаця, што значыць адгадалі? Гэта было лёгка. Вось інфаграфіка, у якой добра відаць, хто і колькі працэнтаў галасоў набраў.
МАГІЛЁЎСКАЕ ФІЯСКА «НАШАЙ НІВЫ»
Газета «Наша Ніва» са 110 будучых дэпутатаў не угадала толькі 4. Што цікава, два промахі – менавіта ў Магілёве.
Замест дырэктаркі школы №27 Людмілы Здорыкавай прагназісты «НН» чамусьці бачылі ў парламенце ад Магілёўскай-Цэнтральнай акругі №85 дырэктарку магілёўскага гандлёвага каледжа Людмілу Ільінскую.
Замест дзеючага дэпутата па Магілёўскай-Кастрычніцкай акрузе №86 Вольгі Петрашовай – дырэктара мясцовага вагонабудаўнічага завода Віталя Мартынава.
У першым выпадку памылка, хутчэй за ўсё, звязана з недастатковым аналізам мінскіх журналістаў магілёўскага «палітычнага» ландшафту. У апісанні «Нашай Нівы» пары Іллінскай-Здорыкавай адсутнічаў той факт, што апошняя ўжо вылучалася ў дэпутаты ў 2016 годзе на акрузе з Ігарам Марзалюком і набрала 33% супраць яго 49%. Гэта занадта маленькі адрыў для двух праўладных кандыдатаў. Звычайна першаму месцу выбаркамы прыпісваюць больш за 50%, другім – у раёне 23-27%.
Паўторнае вылучэнне Здориковой на парламенцкіх выбарах у 2019 годзе, але ўжо па-іншай акрузе, казала пра дзве рэчы: альбо яна была згодная адыграць ролю ганебнага спойлера (што наўрад ці), альбо ёй далі зразумець, што магчымасць атрымаць будучае месца ў парламенце ледзь ці не гарантавана.
У выпадку з парай Вольгі Петрашовай і Віталя Мартынава памылка «Нашай Нівы» больш апраўданая. Нягледзячы на тое, што Петрашова займала пасаду дэпутата пасля парламенцкіх выбараў-2016, дырэктар вагонабудаўнічага завода Мартынаў меў занадта ўтульны для дэпутацкага крэсла выгляд. Усё ж такі прамыслоўцаў ва ўладзе любяць, тым больш калі гаворка ідзе пра завод такога маштабу.
З іншага боку, наўрад ці тая ж Петрашова ўвайшла б у новую парламенцкую кампанію, калі б не было пэўных гарантый. Сюды ж упісваюцца словы прэзідэнта Аляксандра Лукашэнкі аб тым, што траціну новай Палаты прадстаўнікоў павінны скласці старыя дэпутаты.
Так што вызначыць ўсю пяцёрку будучых дэпутатаў ад Магілёва было нескладана, калі, вядома, ведаць кантэкст.
ГАЛОЎНАЯ ІНТРЫГІ ПАРЛАМЕНЦКІХ ВЫБАРАЎ У МАГІЛЁВЕ
У сваім ўльтыматыўным гідзе па парламенцкіх выбарах-2019 мы адразу напісалі, што ніякай інтрыгі ў вызначэнні будучых пераможцаў няма. Але затое былі іншыя вельмі цікавыя пытанні.
ЧАЛАВЕК-СОРАК-ДЗЕВЯЦЬ-ПРАЦЭНТАЎ
Па Магілёўскай-Ленінскай акрузе №84 больш за ўсё нас цікавіла, колькі адсоткаў галасоў выбаршчыкаў пазначыць Цэнтрвыбаркам для кандыдата і дзеючага дэпутата Ігара Марзалюка. На выбарах-2016 ён быў адзіным «пераможцам», хто набраў менш за 50% галасоў, што ганебна, улічваючы асаблівасці нацыянальнай выбарчай сістэмы.
У гэты раз ён змог пералезці праз псіхалагічную мяжу – 53,44%. Зрэшты, ёсць нейкія сумненні, што пазіцыі Ігара Аляксандравіча ва ўладзе ўстойлівыя, але пра гэта мы абавязкова напішам асобны тэкст крыху пазней.
ЗАМЕНА СТУКАЛАВУ
Па Магілёўскай-Цэнтральнай акрузе №85 інтрыга крылася ў тым, хто зойме трэцяе месца пасля праўладных Людмілы Здорыкавай і Людмілы Іллінскай. З усіх магілёўскіх акругаў менавіта на 85-ай балатавалася больш за ўсё кандыдатаў.
Тут вам і прадстаўнік «Моладзевага блока» і БСДГ Міхаіл Варанцоў, і адміністратар пабліка Могилев.Live Аляксандр Ірхо, і эка-актывіст і сябра АГП Таццяна Сівачэнка, і сябра БНФ Надзея Салаўёва, і раптам каратыст, дырэктар «Школы здароўя» Сяргей Тышкавец, і прадстаўнік «сістэмнай апазіцыі» ад ЛДПБ Іван Бяляеў.
Атрымалася дзіўная карціна – першым пасля праўладных стаў Сяргей Тышкавец, які ніколі раней палітыкай не займаўся. Справа нават не ў тым, што трэцяе месца ў выніковых пратаколах аддалі неспрактыкаванаму кандыдату. Цікава тое, што ЦВК прыпісаў Тышковцу амаль 7% галасоў.
З аднаго боку, логіка ёсць: банеры з асобай гэтага кандыдата апанавалі цэнтр горада, чаго не змог сабе дазволіць ні адзін іншы вылучэнец, у тым ліку і ад улады.
З іншага боку, вынік Тышкаўца ўсяго толькі на 0,8% менш, чым быў падчас выбараў-2016 у кіраўніка Цэнтра гарадскіх ініцыятыў Юрыя Стукалава, які да таго часу праславіўся Дранік-фэстам, атрымаў званне “Чалавек года” ад Грамадскага магістрата і мільгаў аднолькава часта ў апазіцыйных і дзяржаўных медыя дзякуючы сваім ініцыятывам. Так, і ў яго таксама былі банеры па ўсім цэнтры горада.
Як растлумачыць гэтую дзіўнасць – мы пакуль не ведаем.
ЧУХ-ЧУХ, 21%
Трохі вернемся да прагнозу «Нашай Нівы»: у Магілёўскай-Кастрычніцкай акрузе №86 яны адправілі ў парламент дырэктара Магілёўскага вагонабудаўнічага Віталя Мартынава – цалкам дастаткова, каб разглядаць яго як якаснага дублёра асноўнай прэтэндэнткі Вольгі Петрашовай.
Адпаведна, галоўная інтрыга па гэтай акрузе складалася ў тым, колькі працэнтаў будзе ў Мартынава ў канчатковым пратаколе. Усё ж такі чалавек узначальвае адно з найбуйнейшых прадпрыемстваў вобласці. Калі ўжо дырэктар школы Людміла Здорыкава на выбарах-2016 набрала больш за 30%, то Мартынаву выбіваць трыццатнік сам божа загадаў.
Аказалася, што незалежныя і апазіцыйныя СМІ пашанавалі Мартынава больш, чым трэба – гэтаму кандыдату далі крыху больш за 20%. Дзеючая дэпутатка Вольга Петрашова, па афіцыйных дадзеных, абыйшла дырэктара вагонабудаўнічага завода больш чым на 40% – татальнае дэкласаванне.
АЛІМПІЙСКАЕ ПРЫВІТАННЕ МЕДЫЦЫНЕ
У самай сумнай акрузе і інтрыга была самая сумная. На першае месца па Магілёўскай-Прамысловай №87 мы адразу адправілі алімпійскага чэмпіёна-1992 па веславанні Аляксандра Масяйкова. Яму супрацьстаяў галоўны лекар паліклінікі №6 Віктар Аляксяйкоў – чалавек, які ўпершыню мільгануў у вялікай палітыцы толькі зараз і які на парадак саступае Масяйкову па пазнавальнасці і маляўнічасці біяграфіі.
У той жа час, мы дапусцілі (у якасці свавольства), што публічнасць можа згуляць супраць Масяйкова і перавагу аддадуць непублічнаму лекару, які ціхенька адсядзіць свой тэрмін у Палаце прадстаўнікоў.
Не аддалі.
ДРУГІ РАЗ СНАРАД З ВЫБАРАЎ НЕ ЗДЫМАЕЦЦА
Магілёўская-Сельская акруга №88 пазбавілася самых каларытных персанажаў яшчэ на этапе рэгістрацыі кандыдатаў.
Андрэй Бодзілеў і Дзмітрый Еўстратаў маглі пашумець ў акрузе на хвалі барацьбы з заводам «Омск Карбон» (абодва ўваходзяць у ініцыятыву «За здаровы Магілёў»), але кандыдатамі ў іх стаць не атрымалася. Бодзілеў не сабраў патрэбную колькасць подпісаў для вылучэння, а Еўстратава акруговая камісія не дапусціла з-за праблем з дакументамі.
Тыя ж, каго зарэгістравалі, дзейнічалі ціха і не змаглі супрацьпаставіць нічога галоўнаму фаварыту уладаў, начальніцы аддзела адукацыі Магілёўскага райвыканкама Наталлі Тарасенке.
У выніку яна набрала больш за ўсіх іншых «народных абраннікаў» з усяго Магілёва – 63,58%.
Інтрыга жа складалася ў тым, ці здымецца Тарасенка з парламенцкіх выбараў у гэты раз. Падчас выбарчай кампаніі-2016 яна таксама ішла асноўным прэтэндэнтам на дэпутацкі мандат, але раптам адмовілася ад удзелу ў выбарах і саступіла месца Анатолю Хішчанка з ЛДПБ.
Ня знялася, цуду не здарылася.
WHO IS MR.PAVLOV AND MR.TYSHKOVETS
Пра Сяргея Тышкаўца мы ўжо пісалі вышэй – дзіўна, што чалавек, пра якога яшчэ два месяцы ніхто нічога не ведаў, раптам набірае на Магілёўскай-Цэнтральнай акрузе №85 амаль столькі ж, колькі галоўны гарадскі актывіст Юра Стукалаў ў 2016 годзе, які публічна дзейнічаў да гэтага некалькі гадоў.
Яшчэ больш дзіўна тое, што Тышкавец такой не адзін.
Па Магілёўскай-Ленінскай акрузе №84 вылучаўся нехта Аляксандр Паўлаў. Як і Тышкавец, ні да воднай партыі ці руху ён сябе не адносіць, палітыкай не цікавіўся і з’явіўся ў палітычным полі толькі пасля пачатку выбарчай кампаніі. І Тышкавец, і Паўлаў, высунуліся зборам подпісаў – гэта, мякка кажучы, вельмі працаёмкая працэдура.
Абодва занялі трэція месцы адразу ўслед за праўладнымі кандыдатамі. Абодвум ЦВК пазначыў самавітыя для кандыдатаў не з вертыкалі працэнты: 6,98% Сяргею Тышкаўцу і 5,32% Аляксандру Паўлаву.
Рэдакцыя нашага часопіса бачыць у гэтым дзівацтва, якое растлумачыць пакуль не можа.
СЛАБАСЦЬ МЯСЦОВАЙ ПАЛІТЫЧНАЙ АПАЗІЦЫІ
Гэтыя словы на розны лад аналітыкі-палітолагі паўтараюць ўжо якія выбары запар. Але па нашым суб’ектыўным адчуванні, выбары-2019 – самыя цьмяныя для прадстаўнікоў апазіцыі Магілёва.
Больш-менш былі на вачах з дапамогай пікетаў і ўдзелу ў афлайн-дэбатах былі Таццяна Сівачэнка з АГП і Надзея Салаўёва з БНФ. Невялікую актыўнасць праявіў вылучэнец ад БСДГ Міхаіл Варанцоў. Нібыта, і ўсё.
Разумеем, які шквал негатыву і апраўданняў ў штабах палітычных партый выкліча гэты блок тэксту – магчыма, мы далёка не за ўсім ўсачылі.
Аднак наўрад ці мы так ужо далёка ад ісціны – сябры аргкамітэту БХД, якія вылучаліся ад партыі АГП, у большасці сваёй, бачныя не былі (вам кажуць штосьці імёны Любові Кужалёвай і Галіны Жвірблі?).
Тое ж датычыцца членаў БСДП (Грамада) – як часта вы бачылі ў публічнай прасторы ўзгадванні пра Дзмітрыя Люнтова, Мікалая Залознага або Яўгена Глушкова?
Надзея Салаўёва, якую мы ўспаміналі ў пачатку гэтага блока, аказалася адзіным вылучэнцам ад БНФ на ўвесь Магілёў.
У прычынах разбірацца можна доўга – відавочна, што дзеючыя ўлады не асабліва даруюць апазіцыю. Але факт вельмі нізкай актыўнасці адмаўляць цяжка.
ПАРЛАМЕНЦКІЯ ВЫБАРЫ-2019 – ГАНЬБА
Хтосьці ня верыць, што выбары фальсіфікаваныя і прыводзіць у доказ словы назіральнікаў ад СНД і ШАС, якія ўбачылі «адкрытыя, празрыстыя выбары».
Калі ласка, гэта іх (ці ваша) права.
Члены, сябры і валанцёры часопіса MSPRING.ONLINE былі назіральнікамі на выбарах. Некаторыя – у першы раз, для іншых гэта былі ўжо «якія запар».
Усё, што мы можам сказаць – адкрытага і празрыстага галасавання не было. Сумленнага падліку галасоў мы таксама не ўбачылі.
Нельга назваць сумленным галасаванне, калі на некалькі сотняў чалавек адрозніваецца колькасць прагаласаваўшых па дадзеных камісіі і колькасць прагаласаваўшых па дадзеных уласных вачэй.
Нельга назваць сумленным і адкрытым падлік бюлетэняў, калі з адлегласці ў дзесяць метраў ты бачыш проста кучу нейкіх папер, якія, можа быць, і бюлетэнямі не з’яўляюцца.
Можна пісаць яшчэ доўга. Але навошта, калі можна проста пачытаць поўную справаздачу аб тым, што адбывалася:
