Людзі з руху «Маці-328», якія змагаюцца за правы сваіх асуджаных дзяцей, сталі атрымліваць запрашэнні аб працаўладкаванні ў якасці наркакур’ера.
4 кастрычніка. Бабруйск. Саша Мінько
Увага! Пры перадрукоўцы гэтага матэрыяла іншымі СМІ, пазначэнне mspring.online як крыніцы з гіперспасылкай на арыгінал ў першым абзацы абавязковае!
Фраза «Праца ў Telegram» у Беларусі ўжо стала мемам, які азначае запрашэнне рабіць закладкі сінтэтычных наркотыкаў, за якія можна трапіць у турму на вельмі доўгі тэрмін.
Не абыйшлося без гэтага мессенджера і цяпер. Вось такое абсалютна свежае паведамленне мы атрымалі ад мамы з Бабруйска, чыё дзіця адбывае тэрмін па артыкуле 328 «Незаконны абарот наркотыкаў».
Мы вырашылі цалкам апублікаваць адрас гэтага наркавярбоўшчыка толькі па адной прычыне – з панядзелка ён ужо не працуе. Арганізатары злачынных схем пастаянна мяняюць чаты, каб звесці да мінімуму рызыкі з-за актыўнасці «Маці-328», якія пастаянна патрабуюць ад міліцыі заблакаваць наркарэсурсы.
Але не ўсё так проста. Акрамя кантакту прадаўца наркотыкаў паведамленне змяшчае і адрас інтэрнэт-сэрвісу Felixjobs, набіраючага на працу кур’ераў.
Мы вырашылі ім пацікавіцца. Ён працуе, як і раней, усё выглядае цалкам сабе прыстойна і абсалютна легальна: цэлы мільён пасылак за год было дастаўлена, а зарабіць можна неймаверныя для такой прафесіі грошы – 1000 даляраў ЗША.
Далей мы вырашылі перайсці са смартфона ў поўнафарматны рэжым. Сэрвіс выдатна працуе і са стацыянарнага кампутара. Ніякія пытанняў спачатку ён не выклікае. І толькі двойчы прачытаўшы ўвесь змест некаторыя пазіцыі сталі выклікаць сумнеў. Напрыклад, у рубрыцы «Сцісла аб рабоце» ёсць вось такое патрабаванне:
«Курьер таксама павінен добра арыентавацца па горадзе, знаходзіць новыя дарогі для аб’езду і не ўступаць у канфліктныя сітуацыі».
Дзіўна, навошта кур’еру знаходзіць новыя дарогі, калі ў гарадах дастаткова добра развіта транспартная сістэма. Але на гэта не звяртаеш увагі, калі бачыш абяцаную зарплату, якая, дарэчы, выплачваецца раз у два тыдні – што немалаважна. Чаму? Аб гэтым распавядзем крыху ніжэй.
Таксама бянтэжыць той факт, што традыцыйнай рубрыкі «Кантакты» з адрасам прадпрыемства, уліковым нумарам і абавязковымі тэлефонамі на сайце проста няма. Замест гэтага прапануюцца толькі месэнджары:
«Сэрвіс ўдасканальваецца з кожным днём, і можа быць менавіта ты станеш тым, хто зробіць яго яшчэ лепш! Не губляйце час, тэлефануйце ў WhatsApp па нумары 77070***** або пакіньце заяўку ў нас на сайце. гэтак жа ў Telegram t.me/felixjobs».
Мяркуючы па кодзе нумара, ён належыць расейцу альбо казаху. І адразу ж прапануецца кантактная форма для зносін праз сусветную сетку:
Адразу абмовімся, што наш карэспандэнт спыніўся на гэтым этапе, каб у праваахоўнікаў не было спакусы абвінаваціць праваабаронцаў у сувязі (як мы мяркуем) з наркакрамай. Далей, калі адправіць імя і мэйл, на электронную пошту прыходзіць інструкцыя як дзейнічаць. І расцэнкі за працу: адна закладка «тавару» каштуе 8 долараў ЗША. Тавар можна атрымаць альбо расфасаваны, альбо оптам і расфасаваць самому. Закладку трэба сфатаграфаваць і адправіць праз мэсэнджэр дыспетчару, які знаходзіцца па-за межамі краіны. Але ў любым выпадку, калі чалавек пагадзіўся на «працу», яму трэба запоўніць вось такую анкету тут жа, на сайце:
Вельмі недвухсэнсоўна выглядае пункт 6 «Ўжывалі/ўжываеце наркотыкі/алкаголь?». Тут варта было б насцярожыцца, але падлеткі, натыкаючыся на такія прапановы аб працаўладкаванні, не задумваюцца ні пра што, паглядзеўшы на прапанаваную зарплату. Зрабіўшы за тыдзень 30 закладак, яны могуць разлічваць на аплату працы большую, чым у іх бацькоў за месяц. Хтосьці адсылае свае каардынаты і трапляе зноў у Телеграм:
А далей пачынае гуляць галоўную ролю фраза «заробак кожныя 15 дзён». Камусьці яе выплочваюць, а камусьці – не. У другім выпадку некаторыя кур’еры трапляюць у лапы міліцыі, а іх інтэрнэт-анкеты потым усплываюць нейкім чынам у матэрыялах крымінальных спраў. Аб 30 закладках мы згадалі не выпадкова – ёсць такія справы непаўналетніх, дзе даказана менавіта такая колькасць эпізодаў. Але замест паездкі па заробак маладыя людзі паехалі ў СІЗА.
Арганізатары схем зусім не турбуюцца пра бяспеку сваіх «наёмных працаўнікоў». Адпраўляючы свой нумар тэлефона, падлеткі фактычна адпраўляюць свае пашпартныя дадзеныя (дарэчы, па сведчанні пацярпелых мам, у некаторых выпадках наркакрамы рэальна патрабавалі копію пашпарта, абгрунтоўваючы гэта «рызыкай за тавар, аддадзены кур’ерам на захоўванне»). Далей, каб не плаціць кур’ерам грошы, іх проста «здаюць» наркакантролю: і міліцыянты задаволеныя, і справа зроблена. Хтосьці атрымае «зорачку», хтосьці грошы, а хтосьці 8 гадоў калоніі.
Ці можна спыніць гэты канвеер? У цяперашняй сітуацыі, відавочна, не. Праблема ў тым, што дэкрэт прэзідэнта №6 «Аб неадкладных мерах па супрацьдзеянні незаконнаму абароту наркотыкаў», калі яго ўважліва пачытаць, як раз патрабуе даваць вялікія тэрміны менавіта наркакур’ерам, закладнікам і спажыўцам наркотыкаў. А арганізатары наркакрамаў практычна непаражальныя і атрымліваюць свае грошы праз электронныя кашалькі Webmoney (іх абслугоўвае “Тэхнабанк”), а потым пераводзяць іх у крыптавалюту.
Ніякіх гучных спраў аб узяцці наркамафіозі мы за апошнія гады так і не ўбачылі, нягледзячы на гучныя заявы прэзідэнта і міністраў. Закон аб супрацьдзеянні адмыванню грошай, атрыманых злачынным шляхам, застаецца незапатрабаванай пустышкай.
АДКРЫТЫ ЗВАРОТ РЭДАКЦЫІ ЧАСОПІСА MSPRING.ONLINE ДА ПРАВААХОЎНЫХ ВОРГАНАЎ:
Спасылка на сайт Felixjobs.info атрыманая намі праз мэсэнджар. На гэтым рэсурсе няма якіх-небудзь указанняў на тое, што ён прапануе аплачваную дзейнасць, якая можа трактавацца як незаконная. У той жа час у нас ёсць устойлівае падазрэнне і перакананне, што праз гэты інтэрнэт-рэсурс ідзе вярбоўка распаўсюджвальнікаў (так званых закладнікаў) наркатычных сродкаў. У сувязі з гэтым просім кампетэнтныя органы правесці праверку у дачэненні гэтага рэсурса.