Дзівосныя змены.

Паводле новых зменаў у Крымінальна-выканаўчым кодэксе – гаворка ідзе пра артыкул 85 «Перапіска асуджаных, адпраўленне і атрыманне імі грашовых перакладаў», вязні калоній зараз могуць атрымліваць грашовыя пераклады толькі ад сваякоў. У пункце 4 артыкула ёсць, праўда, норма, па якой «Атрымліваць ад асоб, якія не з’яўляюцца блізкімі сваякамі асуджанага, ці адпраўляць такім асобам грашовыя пераклады магчыма толькі з дазволу адміністрацыі папраўчай установы».

На практыцы ж гэты момант ніяк не адрэгуляваны, і вязні, якія з’яўляюцца сіротамі, дэ-факта могуць быць пазбаўлены ўсякай падтрымкі. Справа ў тым, што персанальныя дадзеныя людзей, гатовых дапамагчы сіраце, павінны быць унесены ў яго асабістую справу, а гэта, відавочна, не бясконцы спіс жадаючых. І па законе такі запіс зноў-такі робіцца на падставе дакументаў, якія пацвярджаюць ступень блізкасці.

Такім чынам, разавая дапамога ад чуллівых грамадзян становіцца немагчымай. А апеляцыя да здаровага сэнсу ў сённяшняй Беларусі не працуе.

Як было раней?

Сваякі вязняў шклоўскай ПК-17, напрыклад, убачыўшы беднае існаванне людзей без родных, са студзеня гэтага года вырашылі аб’яднацца па жаданні ў ініцыятыву дапамогі вязням, якія засталіся ў поўнай адзіноце, «Неабыякавыя».

Не сакрэт, што з беларускіх дзіцячых дамоў, у большасці сваёй сіроты, хутка становіцца ахвярай пенітэнцыярнай сістэмы. Каб дапамагчы ім, прыкладна паўсотні чалавек, чый фінансавы стан дазваляе гэта рабіць, раз у месяц адпраўлялі зусім невялікія грошы на іх рахункі. Дзякуючы гэтаму, тыя, хто маюць патрэбу, маглі хоць бы зрэдку хадзіць на так званую «атаварку» у турэмную краму.

Аднак, адпраўленыя пасля таго, як пайшлі змяненні УВК, грашовыя пераклады зараз вяртаюцца не-сваякам назад (гэта тычыцца толькі папраўчых калоній, а, напрыклад, у СІЗА можна па-ранейшаму адпраўляць грошы каму заўгодна). Праблема рэзка абвастрылася ў ліпені, і група неабыякавых грамадзян напісала зварот на імя начальніка калоніі з просьбай знайсці механізм пералічэння грашовых сродкаў сіротам.

Адказу пакуль няма, хоць праблема відавочная для ўсіх. Нават жадаючы дапамагчы, адміністрацыя калоніі звязаная новым УВК па руках і нагах. «Неабыякавыя» усё ж разлічваюць на нейкі разумны кампраміс у гэтым пытанні, тады гэта можа стаць чымсьці накшталт пілотнага праекта. Што ж тычыцца астатніх папраўчых калоній, дзе такой салідарнасці няма, сіроты асуджаныя на безграшовае існаванне.

Больш за тое, грамадзяне, якія не мелі сваякоў і не аформілі своечасова шлюб, а пасля трапілі ў калонію, таксама губляюць права на дапамогу. Справа ў тым, што ў адрозненне ад суседняй Расіі, у Беларусі няма афіцыйнага паняцця “грамадзянскі шлюб”. Нават наяўнасць сумесных дзяцей у Беларусі не трактуецца на карысць зняволенага да таго часу, пакуль у пашпарце не з’явіцца адпаведны штамп.